Koudlas magnetisme roestvorming
n dit artikel zullen wij proberen een aantal onderschatte en niet altijd even bekende fenomenen betreffende RVS bevestigingsmiddelen te verklaren. Het gaat hierbij om het vastlopen van RVS schroefverbindingen, magnetisme bij RVS en roestvorming bij RVS. WIj zullen in het kort de genoemde fenomenen beschrijven en enkele tips geven om ze te beperken of zelfs te voorkomen.
KOUDLAS
Het fenomeen "koudlas" kan ontstaan bij schroefdraadverbindingen van RVS. Vooral als deze verbindingen machinaal in elkaar worden gezet, ontstaat er een hoge mate van wrijving waardoor het draadgedeelte van bijvoorbeeld bout en moer met elkaar "versmelten" (dit kan echter ook gebeuren bij het handmatig aandraaien).
Het koudlas effect is echter te voorkomen door onder andere het geven van een oppervlaktebehandeling van één van de twee delen van de schroefverbinding, bijvoorbeeld het aanbrengen van een coating op de moer. Dit vermindert in hoge mate de wrijving (die tenslotte verantwoordelijk is voor het vastvreten).
[gecoatemoeren] Nestinox heeft ter voorkoming van koudlas diverse gecoate moeren in haar assortiment (DIN 934 / DIN 985). Deze zijn leverbaar in diverse afmetingen, volledig RVS (zowel A2 als A4) en op aanvraag verkrijgbaar met levensmiddelen certificaat.
De volgende tips kunnen het optreden van koudlas ook sterk verminderen of zelfs uitsluiten:
draai de verbinding in een rustig tempo en met een vloeiende beweging aan. Gebruik bij mechanisch gereedschap een lager toerental dan bij stalen bevestigingsmiddelen. Voorkom ook dat er een te hoog aandraaimoment wordt toegepast. Hierdoor zal de temperatuur minder snel oplopen en kan de verbinding zonder koudlassen tot stand komen.
Vermijd het gebruik van materialen die extra wrijving kunnen opwekken (borgmoeren en dan vooral die met een nylon ring zijn de bekendste probleemveroorzakers). Ook het gebruik van fijn metrisch draad (groter wrijvingsoppervlak) en speciale passingen (anders dan 6g/6H) wordt sterk afgeraden. Zorg dat het oppervlak van de schroefdraad zo glad mogelijk is.
Gebruik een smeermiddel of een coating.
MAGNETISME
RVS is op zich niet magnetisch, maar door de bewerking ervan kan een zeker magnetisme ontstaan. RVS bevestigingsmiddelen worden meestal in massa geproduceerd. Deze bevestigers worden koud vervormd, onder hoge druk gevormd uit draad, staal, staf, plaat of strip. Trekken van de draad, stuiken van de kop, rollen van de draad en stampen van een ring zijn typische koudvormingsprocessen. Door de koudvorming ontstaat plaatselijk een martensitische microstructuur. Dit heeft geen invloed op de corrosiebestendigheid, maar wel neemt de sterkte van het materiaal toe en wordt het metaal enigszins magnetisch. Het wel of niet magnetisch zjin van staal is dus geen betrouwbare methode om te bepalen of de bevestiger daadwerkelijk van RVS is vervaardigd!
De enige zekere methode is een complete chemische analyse, waarbij de uitkomst vergeleken wordt met de normeisen.
ROESTVORMING
De corrosiebestendigheid van roestvaststaal is zeker heel hoog, maar er kunnen zich situaties voordoen waarbij RVS ook kan gaan roesten ter plaatse van de schroef- of boutverbindingen.
In de meeste gevallen ligt dit aan de montage, of beter gezegd, aan het gebruikte gereedschap. Als het verkeerde gereedschap wordt gebruikt, kan contactcorrosie ontstaan. De gevolgen daarvan zijn groot. Niet alleen ziet het er optisch niet meer mooi uit, maar het verliest ook zijn functie. De productvoordelen van RVS worden dan teniet gedaan.
Contactcorrosie ontstaat door het gebruik van gereedschap uit conventioneel staal. Door wrijving worden, zelfs bij het hardste staal, kleine staaldeeltjes op het RVS materiaal achtergelaten. Deze deeltjes gaan onder invloed van de atmosfeer roesten. Hierbij wordt de toevoer van zuurstof belangrijk voor het zelfherstellende effect van de chroomoxidelaag op de RVS artikelen, afgesloten en zal het onderliggende metaal uiteindelijk ook gaan roesten, de zgn. besmettingscorrosie. Het effect is dat het oorspronkelijk fraaie oppervlak een lelijk aangetast uiterlijk krijgt en vaak zijn dan (dure) reparaties nodig.
[schroevendraaier-phillips]
[sleutelset]
Door het gebruik van RVS gereedschap kan contactcorrosie worden voorkomen. Daarbij is het natuurlijk wel belangrijk dat dit gereedschap afzonderlijk wordt opgeborgen en niet in aanraking komt met gereedschap van conventioneel staal. Om dezelfde hardheid te verkrijgen als conventioneel staal, heeft het RVS gereedschap een speciale behandeling ondergaan. Hierdoor heeft dit gereedschap de voor industrieel gebruik noodzakelijke hardheid verkregen.
Nestinox kan divers RVS gereedschap leveren, zoals schroevendraaiers, bits en inbussleutels.
